Cây chà là hay còn gọi với cái tên là Phoenix Dactylifera, là một loại cây thuộc họ nhà Cau. Loại cây này có nguồn gốc từ miền Bắc Châu Phi, ngày nay thì loại cây này đã được trồng rộng rãi Hy Lạp và các nước thuộc Châu Âu. Chà Là đã trở nên phủ sóng rộng rãi khắp các nước trên thế giới, chủ yếu là mặt hàng xuất nhập quả của cây.
Chiều cao trung bình của loại cây này thường từ vài mét cho lên tới 20-30m, tùy thuộc vào mục đích sử dụng là trồng làm cây cảnh hay lấy quả. Hình dáng lá của cây rất giống với cây cọ hay cây dứa, dài khoảng 1-5m mọc tua ra như lông chim. Chà là có tàu lá dài 4-6m, ben lá gần thân cây có nhiều gai nhọn dài đến 10 cm có thể gây thương tích khi đụng phải. Hoa của cây có màu vàng tươi, mọc theo từng cụm và buông rủ xuống. Hoa tàn thì quả Chà Là sẽ kết trái, quả có màu đỏ sẫm hoặc nâu đỏ, có hạt.
Hoa Chà Là sẽ nở vào từ tháng 2 trở đi và sau một vài tháng sẽ kết trái. Điều kiện chăm sóc và khí hậu của khu vực chính là những yếu tố quyết định đến việc thu hoạch Chà Là ít hay nhiều.
Các loại cây chà là trên thị trường
Chà Là có rất nhiều loại giống lai theo cây bố và cây mẹ. Nhưng trên thị trường hiện nay đang trồng 3 loại cây Chà Là chính:
Zahadi
Degiec
Medjool
Trên thế giới thì tổng sản lượng của quả Chà Là ước tính là khoảng 2 triệu tấn mỗi năm, trung bình giá trị thu về khoảng hơn 10 tỷ USD. Cây này có giá trị kinh tế cao và được rất nhiều nước khuyến khích trồng. Tuy nhiên, không phải đất nước nào cũng có khí hậu phù hợp để loại cây sinh trưởng tốt.
Điều kiện trồng loại cây này rất khắc nghiệt về đất đai cũng như kỹ thuật trồng. Chà Là là một món ăn quý, đem lại giá trị kinh tế và dinh dưỡng cao nhưng có khá ít nước sản xuất. Theo ước tính, nhu cầu Chà là của con người rất cao lên tới 0,4 kg/ năm nên thị trường loại thực phẩm này đang trở nên khan hiếm.
Ở nước ta đang trồng chủ yếu là loại cây Chà Là Medjool. Ninh Thuận chính là vùng đất tiềm năng này nhờ điều kiện khí hậu thổ nhưỡng phù hợp với sự phát triển của loại cây này.
Giá trị dinh dưỡng và công dụng cây chà là
Trong quả Chà Là có rất nhiều những giá trị dinh dưỡng hỗ trợ cung cấp năng lượng và tiêu hóa tốt. Chà là có giàu thành phần đường tự nhiên (glucose, sucrose, fructose) giúp khôi phục năng lượng nhanh chóng. Ăn Chà là tươi có tác dụng thúc đẩy quá trình tuần hoàn máu, làm sạch đường tiêu hóa và cung cấp năng lượng hỗ trợ hấp thụ thức ăn vào cơ thể.
Chứa hàm lượng cao các loại Vitamin, đặc biệt trong đó chính là Vitamin nhóm B.
Vitamin nhóm B1 giúp mắt duy trì chức năng lọc ánh sáng.
Vitamin B2 và Axit Nicotinic có chức năng phòng và chữa một số bệnh.
Vitamin K giúp tái tạo xương và Vitamin A giúp bảo vệ mắt.
Chà Là chứa nhiều hàm lượng chất xơ cao giúp cho việc tiêu hóa dễ dàng và ngăn ngừa táo bón.
Với những người mắc bệnh thiếu máu thì Chà Là là một thực phẩm cung cấp vitamin C cần cho sinh sản hồng cầu và tái tạo tế bào máu.
Hàm lượng B5 có trong Chà Là là một chất có lợi cho các tế bào da giúp khắc phục thương tổn từ những gốc tự do gây ra.
Cách trồng cây chà là giống
Tiêu chuẩn lựa chọn giống cây
Trồng cây Chà Là bằng hạt giống
Chọn giống: Có rất nhiều giống Chà Là khác nhau, nhưng hiệu quả nhất là giống Medjool, Degiec, Zahidi. Quả được chọn giống phải chín mùi, đặc biệt là loại quả chín khô trên cây rất thuận lợi cho kích mầm.
Ngâm hạt giống: Đem tất cả các loại hạt giống vào ngâm trong chậu nước. Loại bỏ những hạt nổi lên vì chúng sẽ không thể nảy mầm. Ngâm liên tục trong một tuần, thay nước mỗi ngày một lần.
Ủ hạt: Sau khi vét hết tất cả hạt đã ngâm, hãy ủ chúng vào một cái khăn đã được làm ẩm với nước nóng 30-40 độ C. Gói chúng lại nhẹ nhàng rồi cho khăn bọc giống vào túi nilon rồi buộc chặt. Ủ trong 2-3 tuần, thay khăn sau vài ngày.
Trồng cây non: Sau khi kết thúc công đoạn ủ thì hạt bắt đầu nảy mầm. Bạn của đặt hạt giống vào chậu cây đã chuẩn bị đất trồng. Hãy thường xuyên tưới nước giữ ẩm cho hạt giống.
Tách chậu: chăm sóc cây non 3-4 tuần sau khi cây cứng cáp hơn. Sau khi cây ra lá và sinh trưởng nhanh, bà con hãy tách cây non khỏi chậu và trồng chúng ra vườn để cây phát triển tốt hơn.
Trồng cây bằng cây giống
Nếu trồng bằng cây giống thì nên chọn những cây từ 5-6 tháng tuổi. Cần lựa chọn những loại cây giống có khả năng thích nghi cao, chỉ chọn mua tại những cơ sở cung cấp uy tín. Phụ thuộc vào đặc điểm khí hậu, độ ẩm, thổ nhưỡng để lựa chọn cây giống phù hợp. Ngoài ra nên chọn giống cây có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt, đem lại năng suất cao và ổn định.
Điều kiện để cây phát triển
Ánh Sáng
Ánh sáng là yếu tố quyết định đến sự phát triển của cây, chúng có khả năng chịu được cường độ ánh sáng mạnh. Bà còn nên trồng cây tại những nơi có nhiều ánh sáng như vậy thì cây sẽ nhanh tạo quả hơn.
Tưới nước
Cây Chà Là có thể sống tốt cho dù điều kiện khô hạn nhiều ngày, nhưng cũng cần phải tưới nước để tăng năng suất quả mọc. Đối với những loại cây cao lớn, cần tưới thường xuyên vào mùa hạn, còn cây nhỏ thì có thể tưới giãn cách định kỳ. Cần đảm bảo tưới nước ngày 2 lần trong thời gian 30 ngày sau khi trồng.
Bón phân
Sử dụng phương pháp bón thúc hàng tháng bằng phân vi sinh hoặc NPK ngày khi còn non, và trong giai đoạn phát triển tốt. Bên cạnh đó, cũng nên bón lót vào giai đoạn cây ra hoa và tạo quả để tăng năng suất sinh dưỡng.
Dọn cỏ, cắt tỉa
Thường xuyên dọn dẹp xung quanh cây Chà Là, loại bỏ những cây dại hoặc những cây đang mọc bên cạnh. Điều này nhằm đảm bảo nguồn dinh dưỡng cho cây phát triển tốt.
Thời điểm trồng cây chà là
Thời điểm thích hợp để trồng cây Chà Là nên vào đầu màu mưa, điều này có thể giảm công tưới và tăng tỉ lệ sống cho cây.
Các bước trồng đạt hiệu quả
Chà Là là cây trồng thích hợp với nhiều loại đất khác nhau, nhất là đất nghèo dinh dưỡng, có nước ngầm và độ nóng cao. Điều đặt biệt là cây Chà là có thể chịu đựng được nơi có độ mặn cao.
Tùy theo địa hình để có thể chọn trồng tập trung hay trồng theo hàng. Đồng thời tùy thuộc khí hậu từng vùng để trồng cây dễ hấp thụ phấn tự nhiên. Đào hố cách nhau 30x30x30 cm để trồng cây non, mật độ lý tưởng sẽ là 500 cây/ha với khoảng cách: hàng cách hàng 4-6m, cây cách cây 4-6m.
Xem thêm: https://nhavuonngoclam.com/cay-cha-la/
Nguồn: https://nhavuonngoclam.com/
Comments